Yüksek Tansiyon  


ÖZGÜR GÖKMEN ÇELENK (Arşivi)

Koşuyolu Kalp ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Klinik Şefi Doç. Dr. Mehmet Özkan, kalbin düşmanı yüksek tansiyon konusunda bilgilendirmeye devam ediyor.

Sekonder hipertansiyon nedir?

Başka bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan tansiyona diyoruz. Hastaların yüzde 5-10'unda görülür. Bu tansiyon, böbrek doku ve damarlarında bozukluk, böbreküstü bezlerinin çeşitli hastalıkları, beyin tümörü gibi rahatsızlıklarla ortaya çıkar.

Sekonder hipertansiyonun kaynağında doğum kontrol hapları, kortizon, soğuk algınlığı ilaçları gibi bazı ilaçlar da olabilir. Öncelikle yüksek tansiyona neden olan hastalığın iyileştirilmesi gerekir. Ana neden ortadan kalkınca tansiyon normale döner.
Tansiyon tedavi edilmezse neler olur?

Yüksek tansiyon bir çığ gibi vücutta var olan şeker hastalığı, sigara, hareketsizlik, kalıtım, şişmanlık gibi etkenleri yanına alır ve giderek büyür. Tek başına öldürücü değil ama tedavi edilmezse öldürücü olabilir. Kalp yetmezliği, inme, böbrek hastalıkları, beyin kanamaları gibi hastalıkların sorumlusudur. Ayrıca hipertansiyon damar sertliğinin gelişmesi için ortam hazırlar.

Peki nasıl tedavi ediliyor?

Tansiyon değerleri 13.5-8.5'in üstünde olduğunda tedaviye başlamadan önce bir-iki hafta, tansiyonun yüksek sınırlarda kaldığını kanıtlamak gerekli. İlk aşamada yaşam biçiminde değişiklikler yapılmalı. Tuz günde 1 gram (İki büyük aspirin oluğu kadar) ve altına indirilmeli. Ayrıca mutlaka kilo vermesini, sigara içiyorsa bırakmasını isteriz.

İlaç tedavisi ne zaman gerekir?

Eğer sağlıklı beslenme, hafif egzersiz, sigarayı bırakma, tuzu azaltma gibi önlemlerle tansiyon düşürülemiyorsa ilaç tedavisine başlanır. İlaç tedavisi ömür boyu sürer.

İlaç tedavisi tek dozla mı yapılıyor?

Pratik olarak tedavi günde tek doz ilaçla yapılır. Sabah başka ilaç, akşam başka ilaç, gece 'Tansiyonum çıktı' deyip başka ilaç kullanmak hem pratik değildir, hem hastalığı büyük ölçüde güçleştirir. Gün boyu değişen kan basıncı değişikliklerine karşı hemen ilaç alınması başka sağlık sorunlarına da yol açabilir. Günde tek dozla tansiyonun belli bir sınırda tutulması gerekir. Zaten tedavide kullanılan birçok ilaç da 24 saat etkinlik sağlayabilir.
Ya hamilelikte hipertansiyon olursa...

Hipertansiyonlu bir hasta gebe kalabilir. Ancak hamile kadınların bazı hipertansiyon ilaçlarını kesinlikle kullanmaması gerekiyor. Doktor kontrolünde ilaç alınmalı. Bunun dışında aşırı tuzdan kaçınılmalı, fazla kilo almamaya çalışılmalı. Bir de birkaç ilaca rağmen düşmeyen tansiyon var. Buna da dirençli hipertansiyon diyoruz. Hasta üç ilaç kullanmasına rağmen hâlâ tansiyonu yüksekse muhtemelen dirençli hipertansiyonu vardır.


Neden ortaya çıkar?

Genellikle çok düşük doz kullanımı veya uygunsuz ilaç kombinasyonları neden olur. Örneğin antidepresanlar, romatizma ya da grip ilaçları tansiyonunun bir türlü düşmemesine neden olabilir. Yaşlılıkta büyük tansiyonun yükselip, küçüğünün düşme eğilimine girdiği özel tipte bir yüksek tansiyon hastalığı vardır. Bu da tansiyonun direnç göstermesinde önemli bir faktör olabilir. Bir diğer önemli sebep de hastanın çok yağlı, tuzlu yemesi, aşırı içki içmesi gibi yaşam biçimindeki hatalardır. Dirençli hipertansiyonun kaynağında böbrek ve hormon hastalıkları gibi bir başka hastalık da olabilir. Ayrıca uyku apnesinin olduğu kişilerde de sık görülür.

Sinir, stres gibi nedenlerle tansiyon çıktığında ilaç kullanmak doğru mu?


Bunlar tansiyonu yükseltir. Özellikle heyecan, kaygı, stres tansiyon hastalarını daha çok etkiler. Ama sinirsel nedenlerin hâkim olduğu zamanlarda tansiyon yükseliyorsa, bir tansiyon hastasına uygulanan tedavi uygulanmamalı. Öncelikle stres ortadan kaldırılmalı.
 

Tansiyonu aniden düşürmek riskli mi?


Evet, çok yüksekse kademe kademe düşürmek gerekli. Genellikle yaşlı hastalar, çarşı pazar dolaştıktan sonra ya da efor sarf ettikleri zaman tansiyonları çıkar. Böyle hastalar çoğu zaman soluğu bir klinikte alır. Burada da genellikle hastanın tansiyonu aniden düşürülür. Hatta bazen idrar söktürücüler kullanılır.

 Oysa bu ilaçlarla tansiyonu düşürmek doğru değil. Yapılması gereken hastaların dil altı ilacı kullanması. Ancak dil altı ilaçlarında da dikkat edilmesi gereken nokta şu: Yaklaşık beş yıl önce yan etkileri nedeniyle piyasadan kaldırılan Nifedipine'nin alınmaması gerekiyor. Bunun yerine Kapdopril adlı dil altı ilacı kullanılıyor. Bu, tansiyonu bir-iki saatte düşürüyor.

Egzersiz tansiyon için zararlı mı?

Eğer hareketsiz bir yaşam sürüyorsa, hastaya egzersiz planı hazırlarız. Tabii bunu ağır spor yapmak şeklinde algılamamak gerekir. Çünkü egzersiz yorgunluk demek, yorgunluk kalbin atım sayısının artması demektir.

Tansiyonu olan güneşlenmemeli mi?

Güneşlenmenin tansiyona çok ciddi zararı var. Bu yüzden tansiyonu olanların saat 10.00-18.00 arasında direkt güneşe çıkmaması, asla güneş banyosu yapmaması gerekir. Hatırlarsınız Ayhan Işık bir hipertansiyon hastasıydı ve güneşlendiği için ölmüştü.

Hipertansiyondan nasıl korunabiliriz?


İdeal kilodan yüzde 20 fazla kilolu olmak hipertansiyon riskini sekiz kat daha artırıyor. Alkol alımının günde bir-iki kadehe düşürülmesi gerekiyor. Tuz kısıtlanmalı. Özellikle turşu, soda, hazır çorbalar, füme etlerden kaçınmalı. Sigara mutlaka bırakılmalı ve stressiz bir yaşam sürmenin yolları aranmalı.

 Yağlı ve kolesterollü gıdalardan uzak durarak sebze-meyveye, bitkisel gıdalara ağırlık vermeli. Zeytinyağı, mısırözü gibi bitkisel yağlar tercih edilmeli. Haftada üç gün 30 dakika yürüyüş veya yüzme gibi egzersizler yapılmalı. Bol su tüketimi alışkanlık haline getirilmeli.
Konu Adresi: http://www.dervisler.net/yuksek-tansiyon-hastasiyim-diyorsaniz-t1877.0.html

hipertansiyon hastaları ve anne: size sesleniyorum:
1-gece yarılarına kadar oturmayacak erkenden yatacaksınız.(şaka değil hipertansiyon hastalarına doktor düzenli uykuyu şiddetle emrediyor)
2-kilolarla yaprak açıp tencere tencere yaprak dolması sarmayacaksınız.( başı öne eğerek uzun süre kalmak tehlikeli)
3-yüksek sesle konuşmayacaksınız.(bu da tansiyonu tetikliyor)
4-koskocaman evleri sanki ibadetmiş gibi saatlerce temizleyip sonra yatağa düşünce ne yapayım ? ev pis mi kalsın ? demeyeceksiniz. (gereksiz yere aşırı yorgunluk)

içimde kalmasın diye yazdım.annem kronik hipertansiyon hastası.doktorun tüm uyarılarına rağmen bunları yapmaya devam ediyor.ve ayda en az iki kez acildeyiz. kızıyorum.yapanları da uyarın diyorum.
insan kendi kendine de özen göstermeli biraz.

katre kurban yine on numara bir konuydu.Allah razı olsun.

hipertansiyon hastaları ve anne: size sesleniyorum:
1-gece yarılarına kadar oturmayacak erkenden yatacaksınız.(şaka değil hipertansiyon hastalarına doktor düzenli uykuyu şiddetle emrediyor)
2-kilolarla yaprak açıp tencere tencere yaprak dolması sarmayacaksınız.( başı öne eğerek uzun süre kalmak tehlikeli)
3-yüksek sesle konuşmayacaksınız.(bu da tansiyonu tetikliyor)
4-koskocaman evleri sanki ibadetmiş gibi saatlerce temizleyip sonra yatağa düşünce ne yapayım ? ev pis mi kalsın ? demeyeceksiniz. (gereksiz yere aşırı yorgunluk)

içimde kalmasın diye yazdım.annem kronik hipertansiyon hastası.doktorun tüm uyarılarına rağmen bunları yapmaya devam ediyor.ve ayda en az iki kez acildeyiz. kızıyorum.yapanları da uyarın diyorum.
insan kendi kendine de özen göstermeli biraz.

katre kurban yine on numara bir konuydu.Allah razı olsun.

Ayriyeten onlar stres olacak olaylardan da uzak durmalılar...
Nedense büyükler belli bir dönemden sonra çocuklaşıyor ve hiç söz dinlemiyorlar.
Yaramaz çocuklar gibiler ne yasaksa ona meylediyorlar.
Bu işin küçük bir esprisi fakat kendilerine dikkat etmedikleri doğrudur.
Allah annenize ve cümle hastalara yardım etsin inşaAllah